Νάματα…
Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ το νέο βιβλίο του Παναγιώτη Μιχ. Κουτσκουδή με τίτλο «Νάματα» και υπότιτλο «από την αστείρευτη βρυσομάνα της αγιασώτικης λαογραφικής παράδοσης», στο οποίο αποθησαυρίζονται στοιχεία για τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις και τα πανηγύρια της Αγιάσου, που πολλοί την χαρακτήρισαν βρυσομάνα του λεσβιακού λαϊκού πολιτισμού. Όπως γράφει ο συγγραφέας « Δείτε το βιβλίο αυτό σαν ένα ταγάρι μέσα στο οποίο αποταμιεύονται πολλά από τα κρουσταλλένια νάματα αυτής της αστείρευτης βρυσομάνας, που εξακολουθεί να ξεδιψά τις νέες γενιές, σαν τα γαλακτοφόρα μητρικά μαστάρια που θρέφουν αφειδώλευτα το πεινασμένο λεχούδι.»
Όλα τα έσοδα από την πώλησή του θα διατεθούν για την ενίσχυση της εκδοτικής δραστηριότητας του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, στο οποίο ο συγγραφέας εκχωρεί το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να επικοινωνήσει με τον Πρόεδρο του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, Κλεάνθη Κορομηλά (6974112575) ή με τον Παναγιώτη Μ. Κουτσκουδή (6940630194). Οι Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας σας παρουσιάζουν τα περιεχόμενα και μερικές εικόνες από το ξεχωριστό αυτό βιβλίο.
Περισσότερα για τις φωτογραφίες :
1—Εξώφυλλο Βιβλίου.
2—Αναβίωση του εθίμου της περικεφαλαίας από το Αναγνωστήριο Αγιάσου προπολεμικά.
3—Αποκριάτικο γλέντι στο κουιτούκι του Καρρά στην Αγριά το 1960. Άνθρωποι παστωμένοι σαν σαρδέλες γλεντοκοπάνε όμορφα κι αγαπημένα στη ρούγα. Κάτω από τους μερακλίδικους ήχους μιας παραδοσιακής κομπανίας οι αντροπαρέες απολαμβάνουν το ρακί τους, οι ιμτσούνις χορεύουν, τα γυναικόπαιδα παρακολουθούν το γιορτάσι απ’ τα γύρω σοκάκια, τις πεζούλες, τα παραθύρια… Μια καταπληκτική φωτογραφία, που ανασταίνει τις παλιές νοσταλγικές μέρες ενός ανεπίστροφου παρελθόντος, θαμμένου πια στην αχλή του χρόνου… Την κομπανία στελεχώνουν από αριστερά οι λαϊκοί οργανοπαίχτες Γιάννης Μουτζουρέλης ή Λαγός (κρουστά), Ευριπίδης Ζαφειρίου ή Καζίνο (κλαρίνο), Γιάννης Σουσαμλής ή Κακούργος (σαντούρι), Ευστράτιος Μ. Πρινίτης (κιθάρα), Μιχάλης Μουτζουρέλης ή Λαγός (κλαρίνο), Νικόλαος Ρόδανος ή Άννα (ευφώνιο). Χορεύουν οι Ιωάννης Ε. Κοντής ή Μπουνατσέλης και Δημήτριος Π. Μαϊστρέλης ή Νικοτσάρα.
4—«Λέσβος. Αγιάσος. Στη βρύση. photo D. Harissiadis» (καρτ ποστάλ). Βάζουν νερό στις στάμνες από τη βρύση του Κήπου Παναγίας.
5—Μέλη και φίλοι του Γυμναστικού Συλλόγου «Όλυμπος» Αγιάσου που κατέβηκαν στη Μυτιλήνη την παραμονή των Φώτων του 1961 (5-1-1961), για να πουν τα παραδοσιακά κάλαντα με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του σωματείου.
6— Καβαλαραίοι στην πλατεία αγοράς Αγιάσου στις 20/7/1971.
7— Αναβίωση του παλιού παραδοσιακού αγιασώτικου γάμου (1973). Η πομπή περνά έξω από το Αναγνωστήριο και οδεύει προς τον Κήπο της Παναγίας όπου θα γίνει το γαμήλιο γλέντι. Προπορεύεται παραδοσιακή κομπανία που παίζει το νυφκάτο σκοπό. Διακρίνονται οι μουσικοί (από αριστερά) Ραφαήλ Σουσαμλής (ευφώνιο), Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Ευστράτιος Αχ. Σουσαμλής (κλαρίνο), Γιάννης Π. Σουσαμλής ή Κακούργος (σαντούρι), Ευριπίδης Ζαφειρίου ή Καζίνο (κλαρίνο). (Αρχείο Στρατή Π. Τζίνη).
8— Αναβίωση του παλιού παραδοσιακού αγιασώτικου γάμου (1973). Τα σ’ντιρουσίνια (μεγάλα αβαθή ταψιά) με τον παραδοσιακό ζιρντέ (γλύκισμα) κρατάνε λεύτερες κοπέλες.
9— Το έθιμο της ανύψωσης των τεσσάρων Επιταφίων ζωντανεύει έξω από την εκκλησία της Παναγίας Αγιάσου τη Μεγάλη Παρασκευή, 2/4/2010.
10— Αναβίωση του παραδοσιακού καρναβαλικού εθίμου «Περικεφαλαία – Μεγαλέξαντρος» (Αγιάσος. Κυριακή Αποκριάς, 10/3/2019).
