ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ, για τα 77 χρόνια από την ηρωική απόκρουση των αποικιακών στρατευμάτων της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (GO BACK), παραθέτουμε τέσσερις χαρακτηριστικές ΣΚΗΝΕΣ από τον ΑΓΩΝΑ, όπως περιλαμβάνονται στο βιβλίο << ΜΥΤΙΛΗΝΗ—ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 1944 >> που είχε εκδώσει η εφημερίδα του Ε.Α.Μ. << ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΛΕΣΒΟΣ >>.—-Η Ζουρμπάδαινα από την Αγιάσο.—-Η κυρία Πελαγία από το Συνοικισμό.—-Ήρθε απ’ το Πλωμάρι.—-Η μικρή Ανθούλα. (Τα προηγούμενα χρόνια έχουμε δημοσιεύσει αναλυτικά το ιστορικό των γεγονότων).
*Σκηνή πρώτη. Την ξέρετε την ογδονταρίτισα γριά Ζορμπάδαινα, που πάει κι έρχεται απ’ την Αγιάσο πορπατάμενη, μαζί με τα παλληκάρια; Στα μπλόκια μια κοπέλα τη ρώτησε:
– Έμ συ γριά γυναίκα τι ήθελες και κατέβηκες;
Η Ζορμπάδαινα δε μίλησε. Την άρπαξε απ’ τη μέση κι ώσπου να το καταλάβει η κοπέλα, η πλάτη της έφαγε λάσπη.
– Νά σαν είμι γριά, είπε η Ζορπάδαινα, ξελασπώνοντας τη Μυτιληνιά συναγωνίστρια με το μαντήλι της.
*Σκηνή δεύτερη. Η κυρά Πελαγία απ’ τον Συνοικισμό έχει μείνει κατάμονη στον κόσμο. Της έχουν σκοτώσει οι Γερμανοί παιδιά και συγγενείς, έξη παλληκάρια. Στις διαδηλώσεις ζητά πάντα μια χάρη: να κρατά τη σημαία και μ’ όλα τα γερατιά της δεν τολμά να της την αρνηθεί κανείς. Στα Μπλόκια πρώτη στις πρώτες, μέρα και νύχτα. Μια μεγάλη ομάδα από ένα χωριό θεώρησε χρέος της, μόλις έφτασε στα Μπλόκια, να επισκεφτεί τον ίερο χώρο των Τσαμακιών και γονατίζοντας να τιμήσει ευλαβικά τη μνήμη των θυμάτων της γερμανικής θηριωδίας. Η κυρά Πελαγία θυμήθηκε τους δικούς της, τραβήχτηκε σε μια άκρη κι έκλαψε μ’ όλα τα δάκρυα των άδειων ματιών της.
*Σκηνή τρίτη .- Να ήρθα κι εγώ! έλεγε μια γυναίκα. Δε μ’ ένιαζε που έμεινα μόνη στο χωριό. Κείνος ήρτε δω και μπορούσε να μείνει μια βδομάδα. Μα νά! Έκανα φαΐ και δεν μου πήγαινε να φάω μονάχη μου, Χριστουγενιάτικα! Ήρτα να του το φέρω, να φάμε μαζί σαν πούνε η μέρα σήμερα.
Ήρθε απ’ το Πλωμάρι.
*Σκηνή τέταρτη.. Η μικρή Ανθούλα 5 χρονώ, είδε έξω στο δρόμο τα οδοφράγματα και ρώτησε:
– Τι είναι τ’ αποφράγματα, μαμά;
– Οδοφράγματα τα λένε, μωρό μου.
– Γιατί; Τί θα πει;
– Να, που φράζουν το δρόμο.
– Γιατί δεν τα λένε δρομοφράγματα;
– Γιατί το δρόμο το λένε και οδό.
– Ποιοί το λένε οδό; Οι φασίστες ;