Μνήμη Παναγιώτη Αντωνίου Κουτρή (15/8/1936-10/11/1993)
Συνεχίζοντας τα αφιερώματά μας σε προσωπικότητες της λεσβιακής Τοπικής Αυτοδιοίκησης (έχουμε ήδη αναφερθεί στον αείμνηστο Δάσκαλο Απόστολο Αποστόλου, στον Νότη Παναγιώτου, στον Κώστα Δούκα, στη Ζαφείρω Καραβασίλη) και με την ευκαιρία της συμπλήρωσης σήμερα 27 χρόνων από το θάνατό του (10/11/1993), ζωντανεύουμε κάποιες πτυχές της ζωής και της ευρύτερης κοινωνικής προσφοράς του επί δωδεκαετία πρώην Δημάρχου Αγιάσου Παναγιώτη Αντωνίου Κουτρή.
Ο Π. Κουτρής γεννήθηκε στις 15-8-1936 στην Αγιάσο. Ο πατέρας του Αντώνης (1906-1939) ήταν δάσκαλος και καταγόταν από τα Βασιλικά της Λέσβου. Η μητέρα του Δέσποινα το γένος Ιωάννου Παπάνη (1906-1971) ήταν κι αυτή δασκάλα (απόφοιτος του Αρσακείου) και καταγόταν από την Αγιάσο. Ο κυρ-Αντώνης πέθανε όμως πολύ νωρίς (33 ετών) και ο Παναγιώτης ορφάνεψε σε ηλικία μόλις 2,5 χρόνων. Η κυρά Δέσποινα, γυναίκα σοβαρή, δυναμική, μορφωμένη, τον ανάθρεψε μόνη της, μπολιάζοντάς τον με ευγενείς αρχές και ιδέες και ευτύχησε να τον δει να τελειώνει το Γυμνάσιο Αγιάσου και – ακολουθώντας τα χνάρια των γονιών του – να αποφοιτά αργότερα από την Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης, παίρνοντας το πτυχίο του δασκάλου.
Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Ξάνθη με το βαθμό του έφεδρου ανθυπολοχαγού πεζικού. Εκεί γνώρισε τη συντρόφισσα της ζωής του Καλλιόπη Πανταζίδου από το Μαργαρίτιο της Ξάνθης, με την οποία παντρεύτηκε στις 11-10-1978.
Μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, εργάστηκε ως λογιστής στην Εταιρεία Μυκονιάτη (Πετρογκάζ) και στη συνέχεια ως συνεταιριστικός υπάλληλος στον Ελαιουργικό Πιστωτικό Συνεταιρισμό Αγιάσου, από 1ης Αυγούστου 1970 έως και 31ης Ιουλίου 1978. Στο διάστημα αυτό διατέλεσε και Διευθυντής του συνεταιριστικού εργοστασίου. Εκλέχτηκε κατ’ επανάληψη αντιπρόσωπος στην Ομοσπονδία Αγροτικών Συνεταιρισμών Λέσβου. Πρόσφερε πάρα πολλά στην αγροτική τάξη και στο συνεταιριστικό κίνημα και αργότερα διατέλεσε Πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λέσβου.
Στις πρώτες δημοτικές εκλογές της μεταπολίτευσης, το 1975, εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος Αγιάσου επί δημαρχίας Στρατή Καβαδέλη.
Στις δημοτικές εκλογές του 1978 εκλέγεται με το ψηφοδέλτιο της «Δημοκρατικής Αγιάσου» Δήμαρχος Αγιάσου και αρχίζει ένα τεράστιο έργο αναμόρφωσης του χωριού και αναβάθμισης της ζωής των κατοίκων του. Το χωριό βγήκε κυριολεκτικά από το μεσαίωνα, αφού η εποχή της μεταπολίτευσης, που ακολούθησε τα μετεμφυλιακά χρόνια και την εφτάχρονη δικτατορία, βρήκε τη Λέσβο σε άθλια κατάσταση, στερημένη από μεγάλο τμήμα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της, λόγω της μεγάλης μετανάστευσης και της αστυφιλίας, χωρίς βασικές υποδομές και με τσακισμένη την παραγωγική της βάση.
Ο Π. Κουτρής κλήθηκε να συνεχίσει το σημαντικό έργο που άφησαν δύο προηγούμενοι δημοκράτες Δήμαρχοι: ο δάσκαλος Στρατής Τραγάκης (1907 – 1990) που θήτευσε για τρεις συνεχείς τετραετίες από το 1951 μέχρι το 1964, και ο Στρατής Καβαδέλης (1908 – 1996) που θήτευσε τις περιόδους 1965-1967 και 1975-1978 (δηλαδή πριν και μετά τη δικτατορία).
Στις δημοτικές εκλογές του 1982 επανεκλέγεται Δήμαρχος. Τις δύο αυτές τετραετίες Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγιάσου ήταν ένα απ’ τα αγκωνάρια του λεσβιακού κομμουνιστικού κινήματος, ο Αντώνης Παπουτσής, τον οποίον ο Κουτρής θαύμαζε και υπεραγαπούσε. Στις δημοτικές εκλογές του 1986 εκλέγεται για 3η συνεχόμενη φορά Δήμαρχος Αγιάσου. Συμπλήρωσε έτσι δεκαέξι χρόνια σκληρής δουλειάς και συνεχούς προσφοράς στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (από 2 Μάη 1975 έως 31 Δεκέμβρη 1990).
Τελειώνοντας τη δημαρχιακή του θητεία έδωσε τη μάχη των δημοτικών εκλογών του 1990 με το συνδυασμό της Ενωτικής Δημοτικής Κίνησης Αγιάσου με υποψήφιο Δήμαρχο τον αείμνηστο Γεώργιο Π. Παπαπορφυρίου (1947-2016), που αναδείχτηκε νέα δημοτική αρχή, παίρνοντας τη σκυτάλη της μακρόχρονης δημοκρατικής παράδοσης στα δημοτικά πράγματα της Αγιάσου.
Διατέλεσε Μέλος και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Λέσβου την περίοδο 1979-1982 (επί Προεδρίας του πρώην Δημάρχου Μυτιλήνης Απόστολου Αποστόλου). Από τη θέση αυτή πρωτοστάτησε, μεταξύ άλλων, και στους αγώνες του λεσβιακού λαού για το πρόβλημα της μόλυνσης του κόλπου Γέρας από τα λύματα του βυρσοδεψείου Σουρλάγκα. Οι αγώνες αυτοί δικαιώθηκαν με το κλείσιμο του εργοστασίου και το σταμάτημα της τεράστιας οικολογικής καταστροφής που προκαλούσε στο οικοσύστημα του κόλπου.
Διατέλεσε ακόμα Νομαρχιακός Σύμβουλος Λέσβου, καθώς και Μέλος και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Δήμων Κοινοτήτων Νομού Λέσβου.
Ο Π.Κουτρής ήταν στέλεχος του ΚΚΕ. Από το 1978 και μετά εκλεγόταν συνεχώς μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Λέσβου και αντιπρόσωπος της Κ.Ο.Λ. σε όλα τα Συνέδρια του Κόμματος.
Το 1991 συνταξιοδοτήθηκε ως δήμαρχος και μέχρι το θάνατό του ήταν Μέλος του Γραφείου της Ν.Ε. Λέσβου του ΚΚΕ και διευθυντής της λεσβιακής εφημερίδας «Νέο Εμπρός» (στα πρώτα 100 φύλλα της), από τις στήλες της οποίας πρόβαλε διεκδικητικά τα προβλήματα του εργαζόμενου λεσβιακού λαού και του ακριτικού νησιού μας.
Τον Οκτώβρη του 1993, ευρισκόμενος στη Μυτιλήνη, υπέστη βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Νοσηλεύτηκε για δυο βδομάδες στο «Βοστάνειο» Νοσοκομείο Μυτιλήνης και άλλη μια βδομάδα στο «Λαϊκό» Νοσοκομείο Αθηνών, όπου άφησε τη στερνή του ανασαιμιά το πρωί της 10ης Νοέμβρη 1993. Κηδεύτηκε την επαύριο στη γενέτειρά του και η κηδεία του ήταν πάνδημη.
Επιμέλεια : Π. Μ. Κουτσκουδής
1. Παναγιώτης Αντωνίου Κουτρής (1936-1993)
2. Συμμετοχή αυτοδιοικητικών παραγόντων της Λέσβου σε συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στην Αθήνα γύρω στο 1980. Ήταν όλοι τους εκλεγμένοι μέλη του Δ.Σ. της ΤΕΔΚ Νομού Λέσβου. Διακρίνονται στην πρώτη σειρά από αριστερά οι Χρύσανθος Γαλέτσας (δεν φαίνεται το πρόσωπό του), Δήμαρχος Πλωμαρίου, Άρης Πλαταράς, Κοινοτάρχης Περάματος Γέρας, Παναγιώτης Κουτρής, Δήμαρχος Αγιάσου, Ερμόλαος Παπάζογλου, Κοινοτάρχης Παλαιοκήπου Γέρας, Απόστολος Αποστόλου, Δήμαρχος Μυτιλήνης, Κώστας Δούκας, Δήμαρχος Μολύβου.
3. Από την επίσκεψη του Γιάννη Ρίτσου στο Αναγνωστήριο Αγιάσου στις 8/4/1985. Διακρίνονται εκτός από τον Παναγιώτη Κουτρή και οι Ηλίας Κουρτζής, Δημήτρης Πατίλας, Λάκης Σαλαβόπουλος, Πάνος Πράτσος.
4α. Υποδοχή του Χαρίλαου Φλωράκη στην αγορά της Αγιάσου (προεκλογική περίοδος του 1981). Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά: Παναγιώτης Κουτρής, Καλλιόπη Κουτρή, Νίκος Άνεμος, Σταύρος Σκοπελίτης, Χαρίλαος Φλωράκης, Στρατής Σκοπελίτης (από το Καγιάνι, οδηγός Δήμου), Αντώνης Σπλιαδής, Νίκος Αγαπητός (Γραμματέας ΕΣΑΚ, Αντιπρόεδρος ΠΕΚ).
4β. Προσφωνεί τον Χαρίλαο Φλωράκη κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Αγιάσο στις 23/3/1990. Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά: Σταύρος Σκοπελίτης, Παναγιώτης Κουτρής, Στρατής Πρ. Χριστοφαρής, Χαρίλαος Φλωράκης, Στρατής Κόρακας.
5. Ο Παναγιώτης Κουτρής ως απερχόμενος Δήμαρχος Αγιάσου και ο Γιώργος Παπαπορφυρίου ως ήδη εκλεγμένος διάδοχος του παρακολουθούν από το Ηρώο Πεσόντων Αγιάσου την σχολική παρέλαση της 28/10/1990.
6. Υποδοχή αντιπροσωπείας του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου έξω από το Αναγνωστήριο Αγιάσου (1982). Διακρίνονται από αριστερά: Βασίλης Καλογεράς, Κώστας Δεμερτζής, Πάνος Πράτσος, Αντώνης Παπουτσής, Κυριάκος Λινάκης (βιβλιοπώλης), Μαριάνθη Αϊβαλιώτου, Δημήτρης Σφετούδης, Ρώσος αξιωματούχος, Παναγιώτης Βόλιας, Γρηγόρης Πάλλης, κάποιος Αθηναίος που συνόδευε τη αποστολή.
7. Εγκαίνια του Κρατικού Παιδικού Σταθμού Αγιάσου (1984) σε οικόπεδο που παραχώρησε δωρεάν ο Δήμος Αγιάσου στη θέση «Φάλκα». Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά οι Δημήτριος Φ. Βουνάτσος, Παναγιώτης Κουτρής, Ιωάννης Βέτσικας, Χαράλαμπος Τσάγαλος, Νομάρχης Στρατινάκης, Προκόπης Κουρκουλής, Γιώργος Αλεντάς, Αλκιβιάδης (Νεκτάριος) Χατζηπροκοπίου.
8. Σύσκεψη αυτοδιοικητικών και υπηρεσιακών στελεχών στο Αναγνωστήριο Αγιάσου για την Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης (ΕΠΑ). Μεταξύ άλλων διακρίνονται από αριστερά: Καίτη Θεοδοσίου (όρθια), Προϊσταμένη Πολεοδομίας Νομαρχίας Λέσβου, Βάνα Βουκλαρή, Παράσχος Βασιλέλης, Αντώνης Παπουτσής, Παναγιώτης Κουτρής κ.ά.
