Λίγα λόγια για το Στρατή Πολυδώρου Αναστασέλη (1908-1997)
Γεννήθηκε στην Αγιάσο της Λέσβου. Αναγκάστηκε να δουλέψει από τα παιδικά του χρόνια και από τα δεκαέξι χρόνια του ως τη συνταξιοδότησή του ήταν οδηγός ταξί. Παντρεύτηκε το 1942 και απέκτησε δύο παιδιά, τον Οδυσσέα και τον Πολύδωρο. Ήταν πεζογράφος, ποιητής, σατιρογράφος, θεατρικός συγγραφέας, ερασιτέχνης ηθοποιός, αυτοδίδακτος ζωγράφος.
Το ανήσυχο πνεύμα του έμεινε πάντα ακηδεμόνευτο, τολμηρό, προοδευτικό. Υπήρξε συνειδητός και ενεργός πολίτης. Σ’ όλο το μάκρος του βίου του έζησε έντονα στη δίνη των γεγονότων (στο κίνημα του 1935, στα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας, στον ελληνοαλβανικό πόλεμο, στην Κατοχή, στην απριλιανή δικτατορία των συνταγματαρχών). Οι δημοκρατικές ιδέες πάντοτε δονούσαν τις χορδές της ευαίσθητης λαϊκής καρδιάς του. Χαίρεσαι τη θυμοσοφία του, τη σκωπτική διάθεσή του, από την οποία ξεπετιέται η τραγική αίσθηση της ζωής, καθώς και το σαρκασμό του και την ευθαρσία της γνώμης.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1932 με τη δημοσίευση ενός ευθυμογραφήματος στο περιοδικό του Στρατή Παπανικόλα Τρίβολος, με το ψευδώνυμο ΚΟΠΣ. Με τον Τρίβολο διατήρησε σταθερή συνεργασία. Το 1975 πραγματοποίησε την πρώτη του έκδοση με τη συλλογή σατιρικών ποιημάτων Βλουτίνα Γιαπρακάδινα. Το συγγραφικό έργο του περιλαμβάνει επίσης τέσσερις ακόμη συλλογές πεζών και μια μελέτη για το έργο του ζωγράφου Θεόφιλου: Βλουτίνα Γιαπρακάδινα. Αθήνα, 1975, Κερατοζωή. Αθήνα, 1975. Ανάστα ο λαός· (Εξώφυλλο Γιώργου Βακιρτζή). Αθήνα, 1978, Τ’ Ανήθικα. Αθήνα, 1980, Ο φίλος μου ο Θεόφιλος. Αθήνα, 1981, Ο φονιάς του Θεού. Αθήνα, Αστερίας, 1994, και μελέτες λαογραφικού περιεχομένου. Έγινε πανελληνίως γνωστός με αφιερώματα στα “Νεοελληνικά Γράμματα”(1937), στην “Επιθεώρηση Τέχνης” (1962) και αλλού. Τιμήθηκε με λογοτεχνική σύνταξη.
Για πολλά χρόνια υπηρέτησε το λαϊκό θέατρο της Αγιάσου, τόσο το παραδοσιακό καρναβάλι, ως σατιρογράφος και μελετητής, όσο και το ερασιτεχνικό θέατρο ως συγγραφέας και ηθοποιός. Το 1944, κυνηγημένος από τους Γερμανούς κατακτητές, κρύβεται στο βουνό. Η διάθεσή του για δημιουργία μένει άσβεστη. Κάτω από μια ελιά και στο γόνατο, μέσα σε μια βδομάδα γράφει το πρώτο του θεατρικό έργο «Γοι ψόφ’». Στο ανέκδοτο αυτό έργο του, που εξελίσσεται στα χρόνια 1890-1900, παριστά με μοναδικό τρόπο τα ήθη και τα έθιμα της Αγιάσου και κυρίως την αντιφασιστική διάθεση του αδικημένου, φτωχού και καταπιεσμένου λαού. Στις 18.9.1944 δίνεται η πρώτη παράσταση του έργου στον Κήπο της Παναγίας, η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία. (σ.σ. Στις 10.9.1944 φεύγουν οι Γερμανοί κατακτητές από τη Λέσβο και την απελευθέρωση του νησιού ακολουθεί η περίοδος της Εαμοκρατίας.) Από τις 20.9 μέχρι τις 30.9.1944 δίνονται καθημερινές παραστάσεις στον «Ορφέα» της Μυτιλήνης με τεράστια επιτυχία. Τα έσοδα, που ήταν 7.000 οκάδες λάδι, διατέθηκαν στους τότε σεισμόπληκτους της Κλειους!
Ασχολήθηκε και με τη ζωγραφική. Τα έργα του είναι κατά κανόνα λαογραφικά και εικονίζουν σκηνές απ’ τη ζωή των απλών ανθρώπων. Συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις στη Λέσβο και στην Αθήνα. Έργα του βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.
Πέθανε στην Αθήνα το 1997.
Ο Στρατής Πολυδώρου Αναστασέλης σε νεαρή ηλικία.
Ο Στρατής Π. Αναστασέλης το 1942.
Ο Στρατής Π. Αναστασέλης αυτοκινητιστής το 1932.
Ο Στρατής Π. Αναστασέλης (αριστερά) με το Ελία Καζάν (στο μέσον) και τον Στρατή Μυριβήλη στη Θερμή (1-8-1958).
Από αριστερά η Βαγγελιώ σύζ. Στρατή Αναστασέλη, ο μεγάλος Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου Ηλίας Καζάν (Καζαντζόγλου) και ο Στρατής Π. Αναστασέλης στην Αγιάσο το 1981.
Ο Στρατής Π. Αναστασέλης ζωγραφίζοντας.
Έκθεση έργων ζωγραφικής του Στρατή Π. Αναστασέλη στο Αναγνωστήριο Αγιάσου (Αύγουστος 2020).
Έκθεση έργων ζωγραφικής του Στρατή Π. Αναστασέλη στο Αναγνωστήριο Αγιάσου (Αύγουστος 2020).
