Οδός Αεροπόρου Γιανναρέλλη…
Αποκατάσταση της μνήμης μετά από 100 χρόνια.
Πολλοί γνωρίζουν την οδό Αεροπόρου Γιανναρέλλη, ως βασικό δρόμο της Μυτιλήνης, αλλά δεν γνωρίζουν τίποτα για την ιστορία του τιμώμενου ανθρώπου. Στο σημαντικότατο βιβλίο του Γιώργου Μουτζουρέλλη «Ευρετήριο Δρόμων Μυτιλήνης» διαβάζουμε για τον αεροπόρο Γιανναρέλλη: «Ανθυπολοχαγός. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1902. Τον Απρίλιο του 1921, κατατάχθηκε στην Αεροπορία ως εθελοντής στρατιώτης και το 1922 πήρε πτυχίο οδηγού αεροπόρου. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις της Μικράς Ασίας, υπηρετώντας στην Γ΄ μοίρα αεροπλάνων. Υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες και τον Οκτώβριο του 1923 μετατέθηκε στην Α΄ μοίρα αεροπλάνων. Σκοτώθηκε στο Τατόι στις 6-9-1924 κατά την εκτέλεση ελιγμών, όταν το αεροπλάνο του τύπου MARS, λόγω βλάβης κινητήρα, κατέπεσε στο έδαφος και απανθρακώθηκε».
Ο πιλότος-ερευνητής κ. Αδαμάντιος Ζυγομαλάς, μετά από πολυετή και πολύπλευρη έρευνα, συγκέντρωσε πολλά και σημαντικά στοιχεία για τον Αεροπόρο Δ. Γιανναρέλλη, πρωτοστάτησε δε σε εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τον θάνατό του. Σε σχετικό κείμενο που μας έστειλε, αναφέρει μεταξύ άλλων:
«O Ανθυπολοχαγός Πεζικού Δημήτριος Γιανναρέλλης γεννήθηκε το 1902 στη Μυτιλήνη της Λέσβου. Η οικογένειά του προερχόταν από τις Νέες Κυδωνίες. Το 1920 κατετάγη στη Στρατιωτική Αεροπορία ως εθελοντής στρατιώτης, μία προσωπική επιλογή στράτευσης, η οποία αποδεικνύει από μόνη της το μέγεθος του ανδρός.
Τα αεροπλάνα χρησιμοποιήθηκαν ως όπλο στη Μικρά Ασία και οι έλληνες αεροπόροι, που συμμετείχαν στις επιχειρήσεις αυτές, ήταν ουσιαστικά τα “μάτια” του Στρατηγείου για τη συλλογή άκρως σημαντικών και ευαίσθητων πληροφοριών…
…Ο Δημήτριος Γιανναρέλλης βρέθηκε να συμμετέχει σ’ αυτές τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, εθελοντικά, υπηρετώντας στη Γ’ Μοίρα Αεροπλάνων στη Μικρά Ασία. Είχε ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του και είχε αποφοιτήσει με πολύ καλή βαθμολογική σειρά, έχοντας την τύχη να εκπαιδευτεί από τον πρωτοπόρο αεροπόρο λοχαγό Δημήτριο Καμπέρο – αυτόν τον άνθρωπο, που είχε κατακτήσει την παγκόσμια πρωτιά το 1912 για τη χρήση του αεροπλάνου ως μέσου παρατήρησης του εχθρού, πετώντας πάνω από τη Θεσσαλία. Είναι χρήσιμο να επισημάνουμε ότι με νόμο του 1918, είχε δοθεί η δυνατότητα στους οπλίτες πτυχιούχους οδηγούς – χειριστές και τους παρατηρητές να ονομάζονται έφεδροι Ανθυπολοχαγοί, εάν είχαν τρίμηνη υπηρεσία σε επιχειρήσεις. Επιστρέφοντας από τη Μικρά Ασία, ο Ανθυπολοχαγός Δημήτριος Γιανναρέλλης υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες και τον Οκτώβριο του 1923 μετατέθηκε στην Α΄ Μοίρα Αεροπλάνων στου Γουδή. Από το αεροδρόμιο του Γουδή ξεκίνησε την πτήση του και εκείνη την τελευταία ημέρα της ζωής του, στις 6 Σεπτεμβρίου 1924…
Πάμπολλες οι αναφορές στον Τύπο της εποχής για το μοιραίο συμβάν της πτώσης του αεροπλάνου του Αεροπόρου Γιανναρέλλη σε έναν επίλογο μιας σύντομης μεν, όμως και τόσο αξιόλογης πορείας ζωής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κηδεία του έγινε δημοσία δαπάνη και ετάφη με τιμές ήρωα στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Το όνομά του μνημονεύεται, επίσης, στην επιτύμβια αναμνηστική στήλη στο νεοδημιουργηθέν Κοιμητήριο της Γλυφάδας, σε έκταση που ανήκει στην Αεροπορία, όπου περιλαμβάνονται οι αεροπόροι που προσέφεραν στην πατρίδα τις γνώσεις, τις υπηρεσίες και εν τέλει την ίδια τους τη ζωή».
Η Αερολέσχη Μυτιλήνης και ο κ. Αδαμάντιος Ζυγομαλάς έχουν καταθέσει από το 2015 προς όλους τους αρμόδιους την πρόταση, την οποία και συνυπογράφουμε, ως Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας, να τοποθετηθεί η προτομή του ανδρός στην πλατεία Αλυσίδας.
